Δευτέρα 24 Ιουλίου 2017

Faces and Facebook


Πολλές φορές αναρωτήθηκα γιατί πολλοί άνθρωποι εξομολογούνται (κυριολεκτικά) σε αυτό το μέσο που λέγεται Facebook όλα τα γεγονότα της ζωής τους.

Είμαι πολλά χρόνια σε αυτό το μέσο, κοινωνικής δικτύωσης λέγεται, έτσι έχω…βγάλει μερικά ασφαλή συμπεράσματα κάνοντας μια…άτυπη, μη προσχεδιασμένη, κοινωνιολογική μελέτη της συμπεριφοράς των ¨φατσών¨ στο ηλεκτρονικό βιβλίο τούτο, σημαίνει λοιπόν ότι με τη θέλησή σου συμμετέχεις σε ένα δίκτυο ανθρώπων κάθε λογής από όλα τα μέρη του κόσμου επιλέγοντας τους διαδικτυακούς φίλους σου και έτσι αλληλοεπιδράς σε ένα κοινωνικό περιβάλλον. Είναι λοιπόν προϋπόθεση  ένα ¨δούνε και λαβείν¨ ανάμεσα στους συνανθρώπους σου στο group αυτό της συγκεκριμένης τεχνολογικής, εικονικής  πραγματικότητας.

Ωστόσο , πόσοι από μας γνωριζόμαστε τόσο καλά μεταξύ μας όσοι δηλώνουμε φίλοι εδώ μέσα; Σημαίνει αυτό, ότι αν δεν υπάρχει ουσιαστική γνωριμία, η επαφή τίθεται υπό περιορισμούς. Ευγένεια, τακτ και σεβασμός, προσοχή και παρατηρητικότητα, ελεγχόμενος αυθορμητισμός, κοινωνικότητα και ευπρέπεια. Είναι, αν δεν κάνω λάθος αυτά χαρακτηριστικά όσων ανθρώπων δεν είναι φίλοι ως καρδιακοί-κολλητοί , αληθινοί φίλοι όπως προσδιορίζεται μέσα από τις διαφορετικές μορφές σχέσεων η έννοια της φιλίας, αλλά ως άνθρωποι που θέλεις μια επαφή ,που σε ενδιαφέρουν για το εσωτερικό τους περιεχόμενο , που έχεις να πάρεις, να διδαχθείς και να δώσεις τα αντίστοιχα , να ανταλλάξεις σκέψεις και συναισθήματα ευρύτερου ενδιαφέροντος ώστε να παραχθεί ένας υγιής προβληματισμός γύρω από γενικά, αλλά φορές και προσωπικά θέματα, να νιώσεις όμορφα με μια γνωριμία ενδεχομένως από άλλα ανθρώπινα περιβάλλοντα, άλλων χωρών, άλλων κουλτουρών, άλλων ηλικιών, άλλων μορφωτικών επιπέδων, αλλά- ποιος το αρνείται –είναι και ένας τρόπος συναδέλφωσης. Εδώ μέσα σχεδόν όλοι με όλους είμαστε ίδιοι και ίσοι. ¨Όχι ακριβώς, αφού εμείς επιλέγουμε το περιεχόμενο των ανθρώπων που μας παρακολουθούν σα φίλοι στις κινήσεις και στις ενέργειές μας εδώ μέσα , όπως πολύ συχνά βέβαια και όλοι το γνωρίζουμε , οι επιλογές μας δεν είναι και πολύ συνειδητές , ψαγμένες θα το πω.  Γι’ αυτό είτε μπορεί να πέσουμε θύματα απάτης για πρόσωπα που αλλιώς παρουσιάζονται και άλλοι είναι στην πραγματικότητα καθώς και είναι κοινό μυστικό ότι ουδέν κρυπτόν υπό του παγκόσμιου ιστού!

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά δεν αντικατοπτρίζουν την έννοια της φιλίας αφού συνάμα υπάρχουν και άλλα περισσότερα χαρακτηριστικά που επιτρέπουν  στους ανθρώπους να ξεδιπλώσουν πλήρως το χαρακτήρα τους και τις πτυχές της προσωπικής τους ζωής είτε αυτές διαμορφώνονται από το χαρακτήρα ή τις καταστάσεις και προσδιορίζουν την έννοια της φιλίας.  

Γνωστά όλα αυτά σε μας τους ενήλικες, τουλάχιστο. Δεν γνωρίζω φυσικά αν υπάρχουν αντιρρήσεις στα προαναφερθέντα, όμως. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, με αυτές τις παραμέτρους , τις διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα, το διαχωρισμό και προσδιορισμό του τι είναι φιλία και τι είναι κοινωνικότητα και ανθρώπινη επαφή, αναρωτιέμαι ποιοι είναι οι λόγοι να παρατηρείται λοιπόν μια τέτοια στάση… πλήρους εμπιστευτικότητας και διάθεσης εξομολόγησης, να υπάρχει η τάση να αποδυθεί τον εσωτερικό του εαυτό και την προσωπική του ζωή κάποιος δημόσια, τόσο δημόσια που δεν υπάρχει η διαβεβαίωση ότι απασχολεί και τους υπόλοιπους του κόσμου τούτου σε τελική ανάλυση.
Διότι και το χειρότερο το οποίο απασχολεί έναν άνθρωπο δεν είναι δεδομένο ότι πρέπει και μπορεί να απασχολεί όλους. Και το ευτυχέστερο επίσης το ίδιο.

Παρατηρώ ανθρώπους να γράφουν στο Facebook για την προσωπική τους τραγωδία, το θάνατο ενός αγαπημένου τους προσώπου, μια σοβαρή ασθένεια , μια οικογενειακή στενοχώρια, ένα προσωπικό αδιέξοδο. Παρατηρώ ανθρώπους να αγωνιούν να δείξουν την προσωπική τους ζωή όπως κάποτε γράφαν στο προσωπικό τους ημερολόγιο  και τότε το κρύβαν από όλους μην τυχών και μάθει κάποιος τις μύχιες σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Παρατηρώ ανθρώπους να επιθυμούν να προβάλλουν με ακρίβεια την καθημερινότητά τους. Με γραπτό λόγο .Ένα γραπτό που περιγράφει δεν είναι πάντα και χρήσιμο , ούτε καν ως διασκέδαση .Σε αντίθεση ένα γραπτό που έχει ως στόχο να προβληματίσει  ή και να συγκινήσει σε ένα όμως ευρύτερο πλαίσιο τότε ναι, μπορεί να δώσει .

Δηλαδή αν κάτι θα είχε αξία , ένα γραπτό πόνημα λόγου χάρη, ούτε αυτό δεν δίνεται στους συνανθρώπους-συνοδοιπόρους στους δαιδάλους των διαδικτυακών μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Αλλά ούτε και κει .Παρά με την εικόνα. ¨Μία εικόνα χίλιες λέξεις¨ είπε κάποιος. Και αυτό δεν είναι πάντα για καλό. Μία εικόνα είναι ένα πολύπλευρο πόνημα Ένας τρόπος μετάδοσης μηνύματος. Χαρακτηρίζει τον φέροντα αυτής πολύ περισσότερο από ένα γραπτό, ίσως...

Μοναξιά. Ανησυχία. Προσωπικά ελλείμματα και πάθη. Διάθεση αυτοπροβολής . Μη αξιολογούμενη σωστά, εμπιστευτικότητα.

Σε ένα κόσμο που καλώς ή κακώς λίγο ενδιαφέρεται για τον συνάνθρωπο, που πολύ συχνά υπάρχει εκμετάλλευση, που τα προβλήματα του καθενός είναι ιδιαίτερα . Στον κόσμο των ανισοτήτων, της κενότητας και της επιφάνειας. Σε ένα κόσμο της εγγραμματοσύνης σε αντιπαράθεση με τη μόρφωση. Στον κόσμο του δήθεν και της υποκρισίας, ποιος πιστεύει ότι οι παραπάνω αιτίες κατάθεσης εαυτών μπορούν να θεραπευτούν με τις δημόσιες αυτοεξομολογήσεις;

Κάποτε στην τηλεόραση υπήρχαν οι εκπομπές τύπου ¨real show¨ . Αυτές οι εκπομπές θεωρήθηκαν ¨ανθρωποφάγες¨ γιατί ¨ξεγύμνωναν¨ τη ζωή των ατόμων δημόσια (και πάντων όχι με τη βία).  Και όσοι γινόταν οι άνθρωποι-πρωταγωνιστές σε αυτές χαρακτηριζόταν ως ¨γραφικοί¨. ¨Όλα γινόταν για την τηλεθέαση, που μεταφράζεται με χρήμα για τα τηλεοπτικά κανάλια, βγήκε το συμπέρασμα. Και όσοι εξέθεταν τη ζωή τους δημόσια το έκαναν για να μπορέσουν να πάρουν ένα ρόλο κάποτε στη ζωή τους. Να νιώσουν ότι είναι κάτι, κάποιοι.


Στο μέσο που όλοι υπάρχουμε διαδικτυακά και δρούμε συνεχώς, γιατί δεν σεβόμαστε την δικά μας ιδιωτικότητα;;;; 

Κυριακή 2 Ιουλίου 2017

Tabula Rasa Blog: Διαγωνισμός "50 λέξεις" - Κείμενο 95: "Συνέχεια" τ...

Tabula Rasa Blog: Διαγωνισμός "50 λέξεις" - Κείμενο 95: "Συνέχεια" τ...: "Δε θα έπρεπε να ήμουν εδώ!", σκέφτηκε καθώς ανέπνεε στα χαλάσματα. Τρία μερόνυχτα πέρασαν κάτω από μπετόν και χώμα . Σίδερο κα...

Σάββατο 1 Ιουλίου 2017


Συμμετέχω σε ένα διαγωνισμό διηγήματος και το κείμενό μου είναι αυτό στο σύνδεσμο που ακολουθεί . 
Παρακαλώ διαβάστε το και υποστηρίξτε το με ένα κλικ στο κάτω μέρος του κειμένου στην ένδειξη G+1
Το δώρο με ενδιαφέρει πολύ! Σας ευχαριστώ πολύ όλους εκ των προτέρων... 

http://grtabularasa.blogspot.gr/2017/07/50-95.html

Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2014

Κατόπιν ωρίμου σκέψεως


Τώρα, την ωριμότητα της σκέψης πόσο μπορείς να την κρίνεις τη στιγμή του εκάστοτε συμπεράσματος είναι άλλο θέμα . Γιατί ώριμη είναι η σκέψη κάθε φορά που κάνεις έναν απολογισμό ή βγάζεις ένα συμπέρασμα από παλιότερους προβληματισμούς που μπορεί να είχες, αλλά και αυτό ενέχει ένα κίνδυνο. Γιατί τα συμπεράσματα του παρόντος συχνά αμφισβητούνται στο μέλλον. Κι έτσι , ας το πω καλύτερα το θέμα μου «οι σκέψεις μου περί συγγραφής στο τώρα».

Γιατί είμαι και γω μια από τους πάμπολλους εκείνους που θέλουν να αραδιάζουν στο χαρτί προβληματισμούς, συναισθήματα, απόψεις, ιδέες, ένας από κείνους τους εξωστρεφείς στην εσωστρέφεια που τους διακρίνει ανθρώπους, που συναντώντας τον εαυτό τους κάνουν ζωηρό διάλογο μαζί του , τόσο ζωηρό που «ακούγεται» σε ένα χαρτί ή σε ένα αρχείο Η/Υ.
Και αυτό ξεκίνησε ως ανάγκη για προσωπικές εξομολογήσεις , αν και στην ουσία ήταν ένας τρόπος να φωνάξω ακούστε με , παρακολουθήστε με , είμαι και γω ένα ον, έχω να πω, έχω να δώσω. Αν όμως είναι έτσι-που είναι- τότε αυτό λέγεται ναρκισσισμός ή ανασφάλεια;  Και όσο είχα αναγνώστες αυτό μου έδινε χαρά. Επιβεβαίωση της ανασφάλειας μου.
Γιατί λοιπόν γράφουμε; Τι πετυχαίνουμε όσοι εκθέτουμε τα μέσα μας μέσω της γραφής; Τι ψευδαισθήσεις κουβαλάμε και που στοχεύουμε; Τελικά τι είναι στην ουσία η γραφή; Γιατί τόσα βιβλία εκδίδονται, γιατί αναπτύσσεται μια βιομηχανία του βιβλίου ανίερη , πάνω σε κάτι τόσο όμορφο , τόσο θεραπευτικό , τόσο διαχρονικό αλλά και εφήμερο σαν την ίδια τη ζωή;

Ας προσπαθήσω να πιάσω το νήμα αυτού του θέματος από την αρχή. Τι είναι γραφή; Γραφή είναι τρόπος έκφρασης. Γραφή είναι χάρισμα. Γραφή είναι γοητεία της στιγμής και έρωτας του οντος που γράφει με τα άψυχα αντικείμενα με τα οποία το πράττει αυτό. Το μολύβι , το χαρτί ή τα πλήκτρα ενός υπολογιστή. Αλήθεια τι μελωδία κι αυτή όταν στην ησυχία του δωματίου σου οι σκέψεις σου οδηγούν τα δάχτυλα τα χτυπούν με μανία τα πλήκτρα του υπολογιστή! Όσο ποιο δυνατά τόσο καλύτερη η μελωδία . Όσο ποιο γρήγορα τόσο ποιο ιδιαίτερη. Και τι ωραία η αίσθηση! Του να κάθεσαι σε ένα γραφείο με ένα τετράδιο μπροστά σου (μάλιστα να έχει πάχος , γιατί είσαι πάντα σίγουρος πως δε θα σου αρκούν μόνο λίγες αράδες ή σελίδες) ένα καλοδουλεμένο μολύβι και ένα παράθυρο για να σηκώνεις το βλέμμα όταν θέλεις να δεις τις σκέψεις σου να πετάνε εκεί έξω απ’ το παράθυρο.
Γραφή είναι…άδειασμα από τα τόσα που πολύ συχνά «μπουκώνουν» ή είναι δυσβάστακτα. Γραφή είναι ένα σχήμα. Μια ζωγραφική με άλλη μορφή. Γραφή είναι ψυχή. Εκατό τα εκατό ψυχή. Αν δεν επιτρέψεις σ’ αυτήν να σταθεί ουραγός σου, απέτυχες. 
Γραφή τελικά είναι ένα δώρο σε όποιον έχει διάθεση να δεχτεί. Είναι ένα μυστικό βοτάνι για τη θεραπεία από πληγές της ψυχής. Είναι συμπλήρωμα, όχι διατροφής , συντροφής θα το ονόμαζα και ας μου συγχωρεθεί το τόλμημα της λέξης…

Ωστόσο η συγγραφή μπορεί εύκολα να γίνει και επιδεικτική ανάγκη. Γιατί οι συγγραφείς , ερασιτέχνες και μη, θέλουμε ό,τι γράφουμε να το δείχνουμε; Να το επιδεικνύουμε; Να το…πουλάμε. Ποια είναι τα κίνητρα μας; Και πόσο, αν είναι έτσι, σεβόμαστε αυτό που φέρουμε μέσα μας αν το εμπορευματοποιούμε;
-         Μα, θ’ απαντήσω η ίδια, πολλοί πρέπει να’ ναι σαν εμένα. Κι αν με διαβάσουν θα μοιραστούν λίγη από τη δική μου τέρψη. Θα νοιώσουν ανακούφιση. «Δεν είμαι μόνος. Είναι πολλοί σαν και μένα»
Από κει και μετά πάντως καραδοκεί ο κίνδυνος. «Α ώστε με ακολουθούν πολλοί. Ώστε μπορώ να επηρεάσω. Ώστε κρατώ μια δύναμη στα χέρια μου. Ακόμα ακόμα και…ώστε είμαι κάτι, έχω γίνει κάτι, έχω καταξιωθεί, έχω αλλάξει τάξη...!
Να, πως αρχίζει ο ναρκισσισμός του συγγραφέα. Και πως εμπορεύεται στη συνέχεια τα ψυχικά του χαρίσματα για χάρη μιας αναγνώρισης που κι αυτή είναι αμφισβητήσιμη. Αναγνώριση από ποιους; Πόσο πεπαιδευμένο είναι το αναγνωστικό κοινό το οποίο αναδεικνύει ή καταρρίπτει ένα  πόνημα; Πόσο εύκολα διαφθείρει με το να καθοδηγεί ένα συγγραφέα στις ανόσιες απαιτήσεις του. Πόσο απαιτητικό είναι και πάνω σε τι; Και τότε η κατάληξη είναι στο αιώνιο «η κότα έκανε το αβγό ή το αβγό την κότα»;
Και από κει και μετά ειδικά στην εποχή μας, εποχή που εμπορευματοποιούνται όλα, δεν εξαιρείται ούτε αυτό. Εμπόριο τα βιβλία. Γράψει κάποιος για να κάνει λεφτά. Αγοράζει ένας επαγγελματίας για να βγάλει λεφτά. Πουλάει για να βγάλει λεφτά. Πουλιούνται τα συναισθήματα; Πουλιούνται τα όνειρα; Πουλιούνται οι εμπειρίες; Πουλιέται το πνεύμα; Πουλιέται τελικά η ψυχή………….;

Οι μεγάλοι συγγραφείς ποτέ δεν πούλησαν. Δεν έγραψαν για να πουλήσουν. Δεν τιμήθηκαν γι’ αυτά που έγραψαν παρά μόνο μετά το θάνατό τους. Οι συγγραφείς δεν έγραφαν για να ζήσουν. Αλλά ζούσαν για να γράφουν. Γι’ αυτό και έγιναν κάποτε βιβλία αγαπημένα αναπόσπαστα κομμάτια της ζωής μας. Γι’ αυτό οι συγγραφείς εκείνοι άφησαν υστεροφημία. Και έγιναν πρότυπα. Δεν μπήκαν ποτέ σε καλούπια. Δε χώρεσαν ποτέ. Δε συμβιβάστηκαν, δεν πτοήθηκαν, δεν φιλοδόξησαν,  δεν πλούτισαν.
Τα βιβλία που αγαπήσαμε τα διακρίναμε όσοι διαβάζουμε. Δεν έκαναν τίποτα αυτοί που τα συνέγραψαν. Παρά μόνο ίσως να τ’ ανακαλύψουν κάποιοι και να θελήσουν να τα δώσουν  στο αναγνωστικό κοινό.

Κατόπιν ωρίμου σκέψεως λοιπόν… θα εξακολουθήσω να γράφω. Να προσπαθώ με όλες μου τις δυνάμεις να γίνω καλύτερη σε αυτό με το οποίο καταγίνομαι και το αγαπώ. Μάλλον ποτέ δεν θα νοιώσω ικανοποιημένη από ό,τι γράφω. Γιατί πάντα θα έχω την αίσθηση της μη τελείωσης αυτού που κάνω. Αν ποτέ εκδοθεί κάτι μου, αυτό θα γίνει τυχαία. Αν δε γίνει δεν το θέλησα εγώ να γίνει ποτέ.

ΘΑ ΓΡΑΦΩ ΓΙΑ ΜΕΝΑ. ΓΙ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ Μ’ ΑΓΑΠΟΥΝ. ΓΙ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ Μ’ ΕΧΟΥΝ ΚΟΝΤΑ ΤΟΥΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΓΡΑΠΤΑ ΜΟΥ. ΘΑ ΓΡΑΦΩ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΩ ΕΜΕΝΑ!!!

Τρίτη 6 Μαρτίου 2012

Μια μέρα αφιερωμένη στα παιδιά...!!!


Δεν είναι τωρινό το πρόβλημα. Η βία ανάμεσα σε μαθητές στο σχολείο.

Σήμερα πανελλήνια ημέρα κατά της σχολικής βίας! Κάποιοι λοιπόν ενδιαφέρθηκαν. Κάποιοι προσπάθησαν να δουν κάτω από την γυαλιστερή πέτρα. Γιατί το σχολείο είναι ένας χώρος ¨ασφάλειας¨ για το παιδί. Από τη στιγμή  που ο γονιός στέλνει το παιδί του στο σχολείο ησυχάζει ότι είναι σε ασφαλές περιβάλλον με τα μέλη του σε αρμονική συνύπαρξη. Έτσι θα έπρεπε να είναι. Είναι όμως έτσι;
Τα παιδιά έχουν την αθωότητα μέσα τους. Λέμε. Και οι εκπαιδευτικοί την αγάπη και την προστασία των παιδιών εκτός της υποχρέωσης τους να τους μεταδώσουν τη γνώση. Είναι έτσι; Από τα αποτελέσματα κρίνοντας μάλλον δεν είναι έτσι ακριβώς. Δηλαδή αν τα παιδιά ήταν τόσο ¨άγγελοι¨ και οι δάσκαλοί τους τόσο κοντά τους και οι γονείς τους τόσο σωστοί γονείς δεν θα υπήρχε το πρόβλημα ου συζητάμε σήμερα. Μα ποιος είπε πως ο κόσμος είναι ένας κόσμος όμορφος αγγελικά πλασμένος;
Όμως! Ο κάθε άνθρωπος που γεννιέται έχει υποχρέωση επιβίωσης και  όχι μόνο. Συναισθηματικής και πνευματικής ολοκλήρωσης. Μιας εσωτερικής ισορροπίας που θα τον οδηγήσει όχι μόνο σε προσωπικές νίκες και επιτυχίες αλλά να μπορέσει να βοηθήσει και τους συνανθρώπους του δίνοντας και αφήνοντας τους κάτι.
Το καλό εκπορεύεται από το καλό. Και το καλό πλάθεται σιγά και σταθερά από τις πρώτες μέρες ενός νεογέννητου ανθρώπου και ευθύνη για το καλό του έχει το περιβάλλον του άμεσο-γονείς και έμμεσο- δάσκαλοι φίλοι κτλ…
Πρωταρχικό ρόλο λοιπόν παίζουν οι γονείς στη σωστή ψυχική διάπλαση του παιδιού. Οι ειδικοί λένε: Δώσε αγάπη στο παιδί. Όση μπορείς περισσότερη . Μη φοβάσαι να δώσεις αγάπη στο παιδί σου. Είναι σίγουρο πως θα δώσει από το περίσσευμά του στους άλλους ανθρώπους που θα σχετιστεί στη συνέχεια της ζωής του.
Οι γονείς των παλιότερων χρόνων στερημένοι μόρφωσης επικεντρωμένοι στην επιβίωση δεν έδιναν μεγάλη σημασία στις ευαίσθητες ψυχές των παιδιών τους. Κι όμως έδιναν το παράδειγμα τους. Και τα παιδιά μιμούνται και αργότερα τους γίνεται βίωμα αυτό που ζουν στην οικογένειά τους. Έτσι αν παλιότερα  ο πατέρας σήκωνε τη μαγκούρα στο γείτονα το πολύ πολύ δίδασκε τον πετροπόλεμο στο παιδί του. Όμως είχε ηθική. Και δεν ήταν αλαζόνας. Και νοιάζονταν τον διπλανό του περισσότερο. Και δεν είχε μέσα όπως σήμερα ηλεκτρονικά κτλ. Και ζούσε περισσότερο ομαδικά. Πολλά παιδιά παππούς γιαγιά μες στο σπίτι. Και δεν είχε διάφορες ανέσεις. Κανείς δεν είχε. Όλοι ίδιοι Και ίσοι. Έτσι τότε μια κάποια βία στο σχολείο περιοριζόταν σε κάποιο πετροπόλεμο που όμως περίμενε επίπληξη στο παιδί που συμμετείχε όταν το μάθαινε ο πατέρας.
Τι γίνεται στη σημερινή εποχή; Γιατί φτάσαμε στο σημείο να συζητάμε αυτό το θέμα; Γιατί θεσμοθετήθηκε μέρα κατά της σχολικής βίας; Βίας που φτάνει σε ακραία σημεία. Στο εξωτερικό μα και στη χώρα μας πια. Παιδιά με όπλα να πάνε σχολείο και να θέλουν να σκοτώσουν συμμαθητές και δασκάλους. Αυτούς δηλαδή που θα έπρεπε να θεωρούν τους αγαπημένους ανθρώπους μετά των μελών της οικογένειάς τους. Ψυχρότητα! Παιδιά που κλέβουν τα προσωπικά αντικείμενα συμμαθητών τους. Έλλειψη σεβασμού! Παιδιά που απειλούν ή ασκούν σωματική βία στους συμμαθητές. Που ασκούν ψυχολογική βία. Άγνοια της έννοιας της ισότητας και ισοτιμίας! Παιδιά θύτες και θύματα σε ευαίσθητες ηλικίες όπου διδάσκεται η πάλη για τη ζωή για το καλό το ορθόν το ευγενές την πρόοδο. Σε ηλικίες ευαίσθητες. Που τα παιδιά παλεύουν με τα ¨μέσα τους¨ οι έφηβοι που βάλλονται έσωθεν και έξωθεν.
Το αποτέλεσμα. Μια τραυματισμένη ενήλικη κοινωνία. Και πώς να φτάσεις στο τέρμα και να δείξεις σε αυτούς που έπονται τον τρόπο όντας τραυματίας;
Ας προσπαθήσουμε όσο μπορούμε να δούμε τον ψυχισμό του παιδιού θύτη. Εκείνος ισχυρή προσωπικότητα  από τη γέννησή του προσπαθεί να αποδείξει με λάθος φυσικά τρόπο πρώτα στον εαυτό του ότι μπορεί και αξίζει. Πως θα το μετρήσει αυτό; Μα πάνω σε άλλα παιδιά που δεν έχουν αυτήν την ανάγκη αλλά κάτι άλλο. Θα το δούμε παρακάτω. Έτσι ασκούν βία λεκτική σωματική ψυχολογική για να μειώσουν το θύμα τους και να νιώσουν σπουδαία εκείνα. Αυτό ονομάζεται θρασυδειλία. Το να αποδεικνύεις δηλαδή την αξία σου άνω σε κάποιον όχι ίδιο με σένα.  Ποιος έκανε ένα παιδί να νιώθει το αντίθετο; Ένα οικογενειακό περιβάλλον ενδεχομένως που ενισχύει υπέρμετρα την ισχυρή αυτή προσωπικότητα και την στρέφει ηθελημένα ή και όχι με λάθος αποδεικτικά στοιχεία σε εκδηλώσεις βίας. Σε ένα περιβάλλον που διδάσκει στο παιδί τον εγωισμό είτε με λόγια είτε με προσωπικά παραδείγματα των γονιών. Που δεν του δείχνει την ομαδική καταγωγή του γιατί οι άνθρωποι είμαστε ομαδικά όντα. Και αυτό σημαίνει αυτοσεβασμός και σεβασμός στους άλλους.
Βία που ασκείται σε ανθρώπους-παιδιά με όχι πολύ αναπτυγμένη αυτοπεποίθηση. Όλοι ξέρουμε τη σημασία την αυτοπεποίθησης στην επίτευξη των στόχων μας.
Εδώ λοιπόν ας δούμε το παιδί-θύμα.  Ένα ¨μαζεμένο¨ συνεσταλμένο παιδί που προσπαθεί αλλά δεν του αναγνωρίζεται η προσπάθεια και από εκείνο το ίδιο πολλές φορές. Έτσι όταν το παιδί θήτης ¨επιτεθεί¨ εκείνο παραδίνεται.
Και οι δύο περιπτώσεις θύτης και θύμα είναι…θύματα. Χρειάζονται προσοχή φροντίδα αγάπη από ποιους. Τους ανθρώπους που τα περιβάλλουν. Γονείς καθηγητές άλλοι συγγενείς…
Το πρόβλημα στην εποχή μας έχει μεγαλώσει. Γιατί πλέον έχουν αλλάξει οι σταθερές και οι αξίες. Έχουν αλλάξει τα στερεότυπα. Έχουν αναμιχτεί οι λαοί.  Έχουν μεγαλώσει οι υλικές ανάγκες. Έχει ενισχυθεί ας μου επιτραπεί να πω ο ρατσισμός και από τα μέσα ενημέρωσης που έχουν παίξει ένα ρόλο στο πρόβλημα. Με το να αναδεικνύουν το υλικό ακόμα και σε ευαίσθητες παιδικές ηλικίες. Πρότυπα μέσα από το παιχνίδι όπως του ισχυρού του πλούσιου της όμορφης λεπτής κοπέλας με ωραία μοδάτα φορέματα και καθόλου προβολή των παιδιών ενός υπαρκτού κόσμου όμως που δεν έχουν φαγητό νερό φάρμακα βιβλία ζωή!!!
Τι φταίει λοιπόν; Το κλασικό. Η κοινωνία.  Επειδή μια κοινωνία ως σύνολο όμως δεν είναι πολύ εύκολο να αλλάξει αλλά μέλη της είμαστε όλοι εμείς. Ας αλλάξουμε εμείς σαν μονάδες. Ο καθένας ας αναλάβει τις ευθύνες του. Και στο όνομα της αγάπης προς τα παιδιά μας. Περισσότερη υπευθυνότητα σε ανθρώπους που τώρα διαμορφώνονται ώστε να κάνουν εκείνα μια κοινωνία καλύτερη για κείνα και τα εγγόνια μας.
Τα παιδιά δεν χρειάζονται υλικά αγαθά πότε θα το καταλάβουμε οι γονείς; Οι ενήλικοι; Χρειάζονται μόνο αγάπη. Νιάσιμο. Φροντίδα. Να έχουν την πεποίθηση ότι προχωρούνε στη ζωή τους με μας ένα βήμα πίσω τους. Πάντα να το ξέρουν αυτό. Ότι εμείς δεν είμαστε ο κόσμος όλος. Ο κόσμος είναι όλοι όσοι ζουν  μαζί τους. Και σ’ αυτόν τον κόσμο εκείνα πρέπει να ζήσουν γι’ αυτό πρέπει να γίνει όσο είναι δυνατό…
¨Ένας κόσμος όμορφος αγγελικά πλασμένος!!!¨

Δευτέρα 9 Μαΐου 2011

Όχι το ιδανικό


Χθες λοιπόν τιμήσαμε τη γιορτή της μητέρας. Μια γιορτή αφιερωμένη στο πιο αγαπητό και οικείο πρόσωπο όλως μας και βέβαια οι αναφορές όλες ήταν τρυφερές, με αγάπη και διάθεση εξομολόγησης αγάπης, για άλλη μια φορά.
Ίσως από τις ποιο…¨παλιές¨ γιορτές αυτή, θυμάμαι ακόμα στο σχολείο (προ αμνημονεύτων χρόνων ;)) πως οι δάσκαλοι μας μιλούσαν για αυτή τη γιορτή του Μαΐου αφιερωμένη στη μανούλα και μαζί τους κατασκευάζαμε διάφορα δωράκια από χαρτόνι και άλλα ευτελή υλικά αλλά που ήταν τόσο όμορφα!!!??? Για τη μαμά όταν τις τα πρόσφερες. Ήσουν το μικρό παιδάκι της τότε.
Κι εγώ πια μια ενήλικη αλλά και μαμά χθες έκανα ένα φλας μπακ στα παιδικά χρόνια και ως τώρα αλλά και λίγο κριτικάρισα-θέλησα- τον εαυτό μου σε σχέση με τη δική μου ¨επαφή¨ με τα παιδιά μου. Πέρα από αυτό και από βιωματικές καταστάσεις μέσα από άλλους, βγάζεις συμπεράσματα ζωής που πολλές φορές δεν είναι ιδανικά σαν όπως θα έπρεπε να πούμε, να είναι οι σχέσεις των ανθρώπων ακόμα κι αν πρόκειται για τη σχέση μητέρας-παιδιού. Να γιατί εγώ θέλησα ετεροχρονισμένα να κάνω μια εγγραφή , λίγο κόντρα σε όσα ειπώθηκαν χθες και δηλώθηκε αγάπη και αγνότητα και ιδανικές σχέσεις και άλλα τέτοια που οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη να βρούμε και να στηριχτούμε σε τέτοιες σχέσεις.
Σαν ένας ανήσυχος άνθρωπος λοιπόν που θέλω να λέω πως είμαι, είπα να κοιτάξω και σε αυτή την περίπτωση κάτω από τη γυαλιστερή πέτρα να δω αν και εκεί είναι το ίδιο γυαλερή η όψη της.
Σχέση μητέρας- παιδιού! Μια σχέση ζωής λοιπόν χωρίς αμφιβολία μια που δεν γίνεται αλλιώς αφού ένα παιδί χρειάζεται εκείνη για να μεγαλώσει –είμαστε τα μόνα όντα που δεν είμαστε ικανά να σταθούμε στα πόδια μας από τη γέννηση μας. Φυσικά πρέπει να πάρουμε σαν δεδομένο ότι μια γυναίκα συνειδητά γίνεται μητέρα. Γιατί πολλές φορές δεν συμβαίνει αυτό. –Σήμερα θα προσπαθήσω να εξετάσω όλες τις περιπτώσεις. Δεν συμβαίνει όταν μια εγκυμοσύνη συνεχίζω, είναι ανεπιθύμητη αλλά και πολύ συχνά όταν μια γυναίκα μη έτοιμη να γίνει μάνα από κοινωνικές και μόνο επιταγές, τεκνοποιεί. Και τότε;;; Χίλια δυο προβλήματα και συγκρούσεις. Συγκρούσεις δυο ανθρώπων ,αλλά και ενός ολόκληρου περιβάλλοντος που κινείται γύρω από αυτά τα δύο άτομα, μητέρας-παιδιού. Πόσες φορές δεν έχουν εγκαταλειφτεί παιδιά και τότε η…¨ηθική μας¨ κοινωνία σπεύδει να επικρίνει ακρίτως πάντως , τη μητέρα. Ακόμα όμως κι αν η μητέρα μεγαλώνει το παιδί σίγουρο είναι πως η σύγκρουση και άρνηση αυτού που δεν ήταν έτοιμη να φέρει σε πέρας τη δεδομένη στιγμή την κάνει και αποδεικνύεται στην πορεία ζωής και συμβίωσης με το παιδί της , πολύ απλά κακή μητέρα. Ακούγεται συχνά: «Το μητρικό φίλτρο». Αυτό εκ των προτέρων  θα πρέπει αν το φέρουν όλες οι γυναίκες. Όμως στην πραγματικότητα ίσως να μην είναι και ακριβώς έτσι. Γιατί το να θέλεις να γεννήσεις σίγουρα είναι μια απόφαση που δεν είναι καθόλου εύκολη γιατί απαιτεί μεγάλη υπευθυνότητα και σίγουρα συνειδητοποίηση της υπευθυνότητας αυτής. Και μετά…
Έρχεται ένα παιδί στον κόσμο , η μητέρα βιολογικά δίνει το είναι της να το μεγαλώσει. Ποιος εξέτασε όμως αν εκείνη είναι σε θέση ψυχολογικά να το κάνει όπως πρέπει; Μα φυσικά κανείς από εμάς ή τους γονείς μας δεν έχει πάει σε κανένα σχολείο να μάθει πώς να μεγαλώνει σωστά και προπαντός, ισορροπημένα παιδιά που θα μπορέσουν μεγαλώνοντας αυτά να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες της δικής τους ζωής.
Μητέρα και κόρη. Σχέση πολύπλοκη , σχέση αφοσίωσης και συγκρούσεων όμως. Σχέση ανταγωνιστική και την ίδια ώρα καθρέφτης η μία της άλλης με ότι συνεπάγεται αυτό. Πολλές φορές έχω ακούσει παραπόνα από φίλες μου να λένε πως οι μαμάδες τους δεν είδαν την εφηβεία τους , δεν τους κατεύθυναν σωστά ως προς τις σχέσεις τους με το άλλο φίλο , δεν μίλησαν για θέματα σεξουαλικά πολύ ζωτικά , ή ακόμα ότι πίεσαν για γάμο. Άλλη γενιά άλλες συνήθειες είναι η δικαιολογία. Απωθημένα γυναικών και την ίδια στιγμή αισθήματα αγάπης και αφοσίωσης στη μητέρα. Και μετά ο καθρέφτης γυρίζει ανάποδα. Και πράττουν το ίδιο στις κόρες…
Μητέρα και γιός. Μια σχέση πάθους . Σχεδόν σχιζοφρενής. Μια σχέση που αγγίζει τον ερωτισμό και από κει δημιουργούνται τόσα τόσα προβλήματα. Μια σχέση που κάνει να υποφέρουν μητέρα και γιος , φυσικά για άλλους λόγους. Μια μητέρα λένε οι ειδικοί που δεν καλύπτεται από τον σύντροφο και ζητά συναισθηματική κάλυψη από το γιο. Που εκείνος κάνει μαζί της σχέση εξάρτησης τέτοια που να μην μπορεί να συμβιώσει σε μια φυσιολογική σχέση με άλλη γυναίκα.
Σύγκριση και αδυναμία μητέρας ανάμεσα στα παιδιά της. Πόσες φορές δεν έχουμε διαπιστώσει ή ακόμα η ίδια η μητέρα ο ομολογεί πως ανησυχεί, πως έχει μια περισσότερη φυσική τάση και έλξη σε ένα από τα υπόλοιπα παιδία της; Και βέβαια αυτό γίνεται αντιληπτό από τα παιδιά και τότε δημιουργούνται συγκρούσεις ακόμα και ζωής μεταξύ αδερφών και όχι μόνο.
Θετή μητέρα και μητριά! Ναι θέλω να αναφέρω και αυτές τις δύο κατηγορίες μητέρων. Αν όχι βιολογικές μητέρες παιδιών που μεγαλώνουν όμως με μεγάλη επίδραση παρόμοια μιας φυσιολογικής μητέρας σε ένα παιδί. Μητέρες τέτοιου είδους υπέροχες αλλά και απίστευτα αρνητικές. Κάπως σαν τις βιολογικές μητέρες αν το καλοσκεφτείς σε μια μεγαλύτερη κλίμακα προβλημάτων ,θα έλεγες.
Και βέβαια θα ήταν παράληψη ή υπερβολή να αναφέρω για τις μητέρες- γιαγιές;;;

Είμαι μοναχοπαίδι, παιδάκι μοναχικό και υπάκουο θα χαρακτήριζα τον εαυτό μου. Άκουγα τη μαμά μου που ήταν-και είναι- δυναμική, με πάντα να έχει ένα παραπάνω λόγο σε όλα. Παρ’ όλα τα παραπονάκια στη μαμά μου, φυσικά την αγαπώ και δεν θέλω να τη βλέπω στενοχωρημένη. Η σχέση πάντως υφίσταται πολύπλοκη για να μην εξωραΐζω τα πράγματα σε αντίθεση με τα όσα έγραψα πιο πάνω. Προ παντός όμως η μαμά μου έχει το…σύνδρομο της μητέρας-γιαγιάς. Έχω δυο υπέροχους γιούς που θέλω να πιστεύω τους έχω μεγαλώσει σωστά , να και την κριτική είναι εκείνοι να την κάνουν σε μένα. Ήθελα πάντως να είμαι πάντα κοντά τους και όχι να προηγούμαι. Να είμαι δίπλα τους χωρίς να το αισθάνονται. Να είμαι αρωγός και υποστηριχτής τους. Να μην είμαι ξεροκέφαλη και ξερόλας απέναντί τους. Στόχος μου να πλάσω χαρακτήρες που να μπορούν να στέκονται ¨όρθιοι¨ στην κοινωνία που θα ζήσουν μόνοι τους αλλά και χωρίς αν είναι δυνατόν ψυχικά ελλείμματα που θα στέκονται τροχοπέδη στην πορεία ζωής τους. Η μαμά-γιαγιά, πάντα με κριτική ματιά απέναντι μου σε σχέση με τα παιδιά μου, υπερπροστατευτική προς εκείνα σε σημείο να παίρνει το δικό μου ρόλο αλλά και με κίνδυνο να κλονίσει την ψυχική της υγεία.

Ένα μόνο παράδειγμα, βιωματικό,   αλλά όχι μοναδικό αυτής της σχέσης. Σχέση μητέρας παιδιού!
Νομίζω πως το θέμα είναι μεγάλο. ¨Έχω της αίσθηση της μη ολοκλήρωσης του θέματος. Δεν έχω τα περιθώρια στα πλαίσια μιας εγγραφής , πιο εμπεριστατωμένης ανάλυσης.
Θέλησα λίγο, σαν …ανήσυχος νους να απομυθοποιήσω την πιο όμορφη και αγνή σχέση στη ζωή του ανθρώπου. Τη σχέση μητέρας με το παιδί της. Να ταράξω ίσως λιγάκι και να διεγείρω…
Περιμένω αντιρρήσεις ή όποιου είδους σχόλιο με ευχάριστη πάντως διάθεση.
Το ζητούμενο για μένα είναι η ψυχική ισορροπία  του ενήλικου ανθρώπου , που είναι καθοριστική για την εξέλιξη και πορεία ζωής του και σε αυτό, τον μεγαλύτερο ρόλο παίζει η μητέρα , πρόσωπο πρωταγωνιστικό στην παράσταση ζωής όλων μας!
Ας κάνουμε αρχή για καλύτερους ανθρώπους οι νέες μαμάδες με γνώμονα τον καθρέφτη που πάντα θα αντικρίζουμε!!!
Κατερίνα

Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011

Facebook! Facebook???



Είναι από τις ποιο δημοφιλείς σελίδες. Κοινωνικής δικτύωσης όπως λέγονται. Τι σημαίνει αυτό. Σελίδα ηλεκτρονική. Στο διαδίκτυο. Σελίδα που μέσο αυτής μπορούν να επικοινωνούν πάρα πολλοί άνθρωποι μεταξύ τους. Από παντού, ολόκληρο τον κόσμο. Στην αρχή σχεδιάστηκε για μια μόνο κλειστή ομάδα παιδιών ενός πανεπιστημίου. Τώρα έχει τη δυνατότητα ο χρήστης να επικοινωνεί με όσους και όποιους θέλει. Κακό είναι αυτό ή καλό; Ερώτημα στο οποίο επιχειρούν να απαντήσουν πολλοί, άλλοι δίνουν απαντήσεις θετικές, άλλοι αρνητικές.
Η δική μου γνώμη είναι πως ο καθένας έχει τις εμπειρίες του , οι οποίες τον κατευθύνουν στο να απαντήσει θετικά ή αρνητικά. Όμως δεν δέχομαι να μιλούν άνθρωποι που δεν έχουν επαφή με αυτό το…αντικείμενο.
Ναι είναι της μόδας το θέμα. Είναι κάτι άγνωστο. Είναι κάτι που μπορεί να φοβίζει. Γιατί οι ανθρώπινες σχέσεις είναι δύσκολες. Και μάλιστα με ανθρώπους πολύ συχνά άγνωστους μεταξύ τους; Και μάλιστα με τόσο αριθμό αυτών; Έχουν λοιπόν μια βάση οι φόβοι γιατί σε κάθε ανθρώπινη σχέση υπάρχει ρίσκο. Αλλά από την άλλη όμως όπως και στην καθημερινή μας ζωή όπου στη διάρκεια της κάνουμε γνωριμίες και ρισκάρουμε δίνοντας και παίρνοντας από τις προσωπικότητες των διαπροσωπικών μας σχέσεων το ίδιο είναι και μέσω Facebook. Άλλος διατείνεται πώς να! Εδώ δεν έχεις επαφή οπτική με τον συνομιλητή σου και αυτό εμπεριέχει ένα ρίσκο. Καλά καλά δεν γνωρίζεις ούτε αν σου λέει αλήθεια ή ψέματα. Δεν μπορείς να έχεις ολοκληρωμένη άποψη για το ότι αυτός που συνομιλείς είναι αυτός που σου παρουσιάζεται ή είναι ένας εαυτός του που εκείνος θέλει να σου παρουσιάσει για διάφορους λόγους. Ναι, μπορεί να είναι κι έτσι. Γιατί όπως ακριβώς και στη ζωή μας εκτός διαδικτύου υπάρχουν άνθρωποι με χαρακτήρες διαφορετικούς και χαρακτηριστικά διαφορετικά και διαθέσεις άλλοτε ειλικρινείς και άλλοτε κάλπικες. Το θέμα είναι πως φέρεσαι εσύ απέναντι στον άλλο. Εξαρτάται λοιπόν κι από σένα. Αν θα εμπνεύσεις και τι σε ποιους. Και ότι δώσεις παρόμοια θα εισπράξεις. Ή θα προσκαλέσεις με τη συμπεριφορά σου ή αυτή θα κάνει κάποιους να απομακρυνθούν. Είναι λοιπόν τόσο απλό μέσα στην πολυπλοκότητά του! Και φυσικά από κρούσματα που υπήρξαν, ακραία εκεί μέσα, δόθηκε το έναυσμα για χίλια δύο σχόλια και φοβίες , σενάρια συνομωσίας και σύνδρομα του τύπου ¨όλοι είναι εναντίον μας και θέλουν το κακό μας¨ αλλά χωρίς να αναλογιστούμε πως σε αυτό το δίκτυο ανθρώπινο σαν αυτό του Facebook μπορεί να είμαστε εμείς οι ίδιοι. Και γιατί όχι να μην είμαστε εμείς οι κακοί που θα προκαλέσουμε κακό σε άλλους που θα θελήσουν να έρθουν σε επαφή μαζί μας.
Σε αυτό το χώρο του facebook υπάρχω κι εγώ. Από τύχη…το λέω έτσι. Από περιέργεια θα το έλεγα καλύτερα, μπήκα σε αυτό το σύστημα. Σε λίγο άρχισα να κάνω ¨φίλους¨.- Η λέξη φίλος είναι ιερή και αν έτσι το εξετάσεις εξευτελίζεται όπως χρησιμοποιείται εκεί μέσα. Η λέξη αυτή έχει την έννοια μιας γνωριμίας. Ούτε καν. Μιας συλλογής μιας λίστας ονομάτων ανθρώπων που τις περισσότερες φορές και με τους περισσότερους, ενδέχεται να μην έχεις καν ούτε μία επαφή-συνομιλία.
Μετά άρχισα να συνομιλώ με κάποιους. Εγώ από φύση επικοινωνιακό άτομο και με διάθεση να προσεγγίσω κοινωνιολογικά τους ανθρώπους , ήρθα σε επαφή μέσω facebook με πολλούς θα έλεγα.
Οι άνθρωποι είναι παντού-και μέσα στο internet και έξω από αυτό-οι ίδιοι. Κουβαλάνε την προσωπικότητά τους, τα πάθη τους, τις επιρρέπειες τους, αλλά και τις αρετές τους , τα ταλέντα τους, τις συνήθειές τους, όπου κι αν βρίσκονται. Έτσι κάπως κι εδώ. Θα ¨συναντήσεις¨ από ανθρώπους με υψηλό επίπεδο κοινωνικής και άλλων, μόρφωσης ως τις ποιο ευτελείς συμπεριφορές. Από κει και πέρα όπως ακριβώς στη ζωή σου έξω, εσύ θα επιλέξεις αυτούς που συνταιριάζεις στη συμπεριφορά, στις απόψεις, στην εν γένει συμμετοχή στις επαφές και θα απορρίψεις όσες από αυτές δεν ταιριάζεις. Θα απορρίψεις με τη θέλησή σου και με τη συμπεριφορά σου θα σε απορρίψουν. Εκτός… Εκτός αρκετών περιπτώσεων , ανώριμων χαρακτήρων ανθρώπων που ¨πέφτουν¨ ποικιλοτρόπως σε παγίδες. Και επειδή εκεί μέσα υπάρχει πληθώρα επαφών από ότι ένας μέσος όρος επαφών στην πραγματική ζωή, τότε ίσως αυτά τα άτομα κινδυνεύουν περισσότερο.
Μα σκέψου και το άλλο. Γιατί τόσοι άνθρωποι να έχουν την ανάγκη να γίνουν μέλη μιας μεγάλης κοινωνίας ανθρώπων; Η αποξένωση στη ζωή τους; Η αλλαγή στη συμπεριφορά των ανθρώπων- έχουν γίνει εγωιστές και απρόσιτοι οι άνθρωποι. Η ανάγκη να βρεις τον όμοιό σου; Το σύντροφο; Τον πραγματικό φίλο; Τον ερωτικό σύντροφο στο τέλος τέλος; Γιατί όχι; Δεν είναι ένας τρόπος να έρθεις κοντά με τους ομοίους σου; Και αν υποθέσουμε πως –όπως διατείνονται ορισμένοι- αποξενώνεσαι από τη ¨ζωή σου¨-μήπως εκεί υπάρχει ο τρόπος να βρεις ότι ίσως δε σου γεμίζει τη ζωή;;;
Το παν λοιπόν είναι οι ανθρώπινες σχέσεις. Το Facebook απασχολεί και θα απασχολεί γιατί αφορά αυτό. Μα πάντα έτσι ήταν. Και η κοινωνική κριτική γινόταν πάντα. Ίσως τώρα ευκολότερα, αυτό διαφέρει. Και δίνει λαβές για σχόλια σε οποιονδήποτε. Ακόμα και άσχετο του θέματος και του χώρου. Άνθρωποι και χαρακτήρες διάφοροι υπήρχαν και θα υπάρχουν. Όπως είναι υποχρέωσή μας να κοιτάμε μέσα μας και να ψαχνόμαστε πάντα και να βελτιωνόμαστε. Και τότε δεν θα έχουμε κανένα είδος φόβου ότι θα πέσουμε θύματα κακών ανθρώπων και συμπεριφορών. Παρά θα έχουμε να προσφέρουμε και σε όποιον ακόμα δεν έχει γνωρίσει την καλοσύνη και την κατανόηση. Όλοι οι άνθρωποι το έχουμε ανάγκη αυτό, σε σημείο να αλλάζουμε ριζικά όταν τελικά το βρούμε.
Εκβιασμοί; Υπήρχαν πάντα. Και αυτοκτονίες. Και δυσφημήσεις. Και εξαπατήσεις. Και οι άνθρωποι έπεφταν  θύματα διαφόρων καταστάσεων και επιτήδειων. Είναι όσα κατηγορούν το facebook. Απλώς δεν διαδίδονταν ίσως όπως στην περίπτωση του Facebook. Αλλά από την άλλη και ποτέ ίσως δεν υπήρξε τόση ανάγκη για επικοινωνία ώστε να εκφράζεται μέσα από ένα ¨ Facebook¨.
Τέλος όταν κάτι το αντιμετωπίζεις με ωριμότητα δεν έχεις να φοβηθείς. Ποτέ σε τίποτα δεν έφταιξε το μέσο αλλά ο τρόπος που το χρησιμοποιεί κανείς!