«Θάνατος στη σοβαροφάνεια»

... ήταν ένα σύνθημα σε τοίχο που είδα καθώς περνούσα από κει και με προβλημάτισε. Με προβλημάτισε για δύο λόγους. Για την έννοια αυτή καθ’ αυτή της λέξης ¨σοβαροφάνεια¨ αλλά και επειδή σίγουρα κάποιοι νέοι είχαν γράψει στον τοίχο και αυτό έχει την αξία του. Η λέξη σοβαροφάνεια μοιάζει τόσο πολύ με τη λέξη σοβαρότητα. Αλλά και ως έννοιες τις συγχέουμε χαρακτηρίζοντας ανθρώπους, σοβαρούς ενώ είναι σοβαροφανείς. Είναι άραγε από άγνοια ή υποσυνείδητη σκοπιμότητα; Γιατί σοβαρότητα είναι το ζητούμενο για κάθε άνθρωπο να διαθέτει. Σοβαρότητα στα λόγια και στις πράξεις του. Αλλά εμείς οι ίδιοι έχουμε μπερδέψει τις δυο έννοιες αποκαλώντας το σοβαροφανή ,σοβαρό.

Σοβαρότης λοιπόν τι είναι; Είναι η ικανότητα του ανθρώπου να είναι σταθερός σε ιδέες και απόψεις του, να μην παρασύρεται από διάφορα ρεύματα ατόμων ή συμπεριφορών, να μπορεί να κρατά μέτρο σε ότι κάνει και στο τρόπο που αυτός εκδηλώνεται. Σοβαρός είναι αυτός που μπορεί να κρατήσει ή μάλλον να υποστηρίξει το εγώ του όπως είναι, αδιαφορώντας ή ακόμα πηγαίνοντας κόντρα στο κατεστημένο.

Σοβαροφάνεια τι είναι; Είναι το να δείχνει κάποιος σοβαρός. Άσχετο με το αν είναι. Μα αν δείχνει πώς να ξέρουν οι άλλοι αν είναι στ’ αλήθεια σοβαρός; Ο σοβαροφανείς άγεται και φέρεται συγκεκριμένα. Είναι τα στάνταρτς που έχουν επιβληθεί έτσι ώστε η σοβαρότητα να υποβαθμισθεί.  Ο σοβαροφανείς έχει εικόνα. Ο σοβαρός όχι. Ο πρώτος ντύνεται συγκεκριμένα, μιλά συγκεκριμένα, συνδιαλέγεται συγκεκριμένα.   Κι όμως ο σοβαροφανείς είναι αυτός ο μη αυθεντικός που κάποια στιγμή σε κάποια εκδήλωση της ζωής του κι της συμπεριφοράς του απέναντι στους άλλους θα γελοιοποιηθεί. Γιατί δεν θα έχει χάσει τη σοβαρότητα. Η σοβαροφάνεια συγγενεύει με την υποκρισία. Υποκρίνεσαι ότι είσαι κάτι άλλο.

Σύμφωνα με την ανάλυση λοιπόν της κάθε λέξης το ζητούμενο είναι η σοβαρότητα για κάποιον. Αλλά στην κοινωνία που ζούμε, την γεμάτη υποκρισία και δήθεν, στην κοινωνία όπου μας έχουν συνηθίσει να τρώμε αμάσητη τροφή, να μιμούμαστε κι όχι να είμαστε εμείς, στην κοινωνία όπου λίγοι γίνονται πρότυπα και ίσως κακά πρότυπα πολλές φορές για τους πολλούς, κανείς δεν είναι σε θέση να διακρίνει τη σοβαρότητα απ’τη σοβαροφάνεια. Η κοινωνία θέτει δικά της πρότυπα. Οι άνθρωποί της αδρανούν χάνουν έτσι τον εαυτό τους πέφτουν σε μιμητισμό και οι άλλοι -κουρδιστά στρατιωτάκια -χειροκροτούν και προσπαθούν να κάνουν άλλους να τους χειροκροτήσουν.

Δεν είναι λοιπόν μια έννοια λίγο διαφορετική η σοβαροφάνεια απ’τη σοβαρότητα. Είναι κάτι πολύ πιο δραματικό. Είναι απώλεια του εαυτού η σοβαροφάνεια. Ενός εαυτού που μπορεί να έχει σε ίσες δόσεις λογική και συναίσθημα. Και είναι σε θέση να τα εξωτερικεύσει όταν το έχει ανάγκη με τον τρόπο που θέλει και σεβόμενος πάντα τους συνδαιτυμόνες και συμπορευτές του. Αλλά έτσι που μια κοινωνία αβασάνιστα χειροκροτεί το σοβαροφανή του δίνει τέτοια εξουσία να νομίζει ότι εκείνος είναι ο ισχυρός και να υποβαθμίζει το σοβαρό. Κι έτσι πολύ απλά, η σημερινή κοινωνία έχει πολύ περισσότερους σοβαροφανείς, δηλαδή δήθεν από σοβαρούς δηλαδή αυθεντικούς.

Να γιατί κάποια παιδιά έγραψαν στο τοίχο το σύνθημα «θάνατος στους σοβαροφανείς». Γιατί ο σοβαρός γεννιέται αλλά ο άλλος γίνεται. Τον δημιουργούν οι συνθήκες και η αδυναμία του να επιβάλει το εγώ του. Για τα παιδιά που κρατούν ακόμα ανόθευτο εγώ μέσα σε έναν κόσμο σοβαροφανών αυτόν των μεγάλων είναι αηδιαστικοί τέτοιοι τύποι. Ώσπου η κοινωνία να επιβάλλει σοβαροφάνεια με το πέρασμα των χρόνων της ζωής τους και να χάσουν τον πραγματικό τους εαυτό. Μερικά απ’αυτά τα παιδιά, γιατί κάποια άλλα θα αντισταθούν θα κρατήσουν την παιδικότητα στην ψυχή τους, δεν θα παρασυρθούν απ’τα πρότυπα των σοβαροφανών και θα ξεχωρίζουν σ’ αυτούς που είναι ικανοί να δουν τη διαφορά ως οι πραγματικά σοβαροί αυτής εδώ της κοινωνίας αλλά και του ίδιου εαυτού τους. 

Η φωτο ανήκει στο Β.Λότσιο

κάτοχο επαίνου σε διαγωνισμό 

φωτογραφίας!